Hikmet Nedir?

Hikmet Nedir?
Kur'an da ha ke me kökünden çeşitli formlarda iki yüze yakın ayette kullanılır.Hüküm koyan dogru karar veren hakim ise doksan iki yerde geçmektedir.

''2/209 Allah çok güçlüdür, hüküm ve hikmet sahibidir
hikmet kuranda ALLAH için hüküm sahibi oluşu ile birlikte onun hakim sıfatına vurgu olarak geçtigi görülmektedir,hakim sıfatı adalet ve adil oluşu ile ilgili oldugundan verdigi kararlarda isabetli oldugu,hakkaniyete ve ölçüye tam uygun oldugu ile ilgilidir.
3:58 - ( İşte bu sana okuduğumuz, âyetlerden ve hikmetli Kur'ân'dandır )
Kuran a baktıgımızda Hikmetin Allah için, Neby için ve insanlardan kimisi için verildiginden bahseder ve kime hikmet verilmiş ise ona hayr verilmiştir der.
''Allah, hikmeti dilediğine verir. Kime hikmet verilmişse, şüphesiz ona çokça hayır verilmiş demektir. Bunu ancak akıl sahipleri anlar.(bakara 269)

O halde nedir hikmet?
Hikmet kurandan dogru hüküm çıkarmak demektir.Alah içinde dogru hükümler koyan demektir, kuran içinde dogru hükümleri taşıyan kitap demektir.
Bir şeyin hikmeti onun derinligini, arka pilanını, neden,niçin ilişkilerini, mana ve maksat butünlügü içinde kavrayıp hüküm çıkarmaktır.
Mesela aynı ceza hukukunu okuyan iki hakimden, yada aynı tıp okulunu okuyan iki doktordan birisi mantık ile sonuç çıkarır iken digeri hikmeti ile gerçegini bulur. Yani her hakim hukum verir ama dogru hüküm vermez her doktor teşhis koyar ama dogru teşhisi koymaz. işte kendine hikmet verilen durumu öyle bir kavrayışla açıga çıkarırır ki tam isabet elde eder. İdamlık mahkumu beraat ettirir.

Mantıkta hikmet yoktur. Mesela bir kimsenin bir tarlası vardır digerinin yuz koyunu. Bu koyunlar tarlaya girer ve beş koyun degerinde tarlaya bir zarar verir. Bu dava edildiginde mantık bunu zarar veren koyun sahibinin zarar gören tarla sahibine elindeki beş koyunu vermesini karara baglar ve mahkemeyi sonuçlandırır. Bu dogru görülen adil bir karar olarak görülsede, gereçekte hikmetten yoksundur. Çünkü tarla sahibi malından degil ürününden zarar etmiştir. Oysa koyun sahibi beş koyununu verdiginde üründen degil malından zarar etmiş olur.
O halde burdaki dogru hukum, adil ve hikmetli olan hukum. Koyun sahibi zararı karşılıyacak kadar koyun verir. tarla sahibi bu koyunların ürününü zararı kadar alır ve koyunlarını adama geri verir. İşte buda o olaydan dogru hüküm çıkarmak yani hikmeti görmektir. Buda hayr dır. Çünkü zarar gören kimse kalmamıştır.
Ramazan Tevhid